Sau ba thập kỷ duy trì quy chế trung lập, không liên kết quân sự với bất kỳ nước nào, Phần Lan ngày hôm nay, 04/04/2023 đã chính thức gia nhập Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt chiến lược của khối, một tiến trình được đẩy mạnh từ lúc Nga xâm lược Ukraina.

Trong một buổi lễ đầy biểu tượng tại trụ sở của NATO ở Bruxelles, thủ đô nước Bỉ, với sự tham dự của ngoại trưởng các nước trong Liên Minh, quốc gia Bắc Âu có chung đường biên giới dài 1.300 km với Nga, trở thành thành viên NATO thứ 31, vào đúng ngày Liên Minh chính thức ra đời hồi năm 1949.

Sự kiện Nga xâm lược Ukraina cách nay hơn một năm đã khuấy động nền an ninh châu Âu và thúc đẩy hai nước Phần Lan và Thụy Điển tìm kiếm sự bảo vệ từ NATO.

Theo thông tín viên RFI Pierre Benazet tại Bruxelles, việc Phần Lan gia nhập NATO sẽ đánh dấu một thay đổi địa chính trị lớn đối với Nga:

"Sáng thứ Ba này, Thổ Nhĩ Kỳ chính thức nộp lên NATO văn kiện phê chuẩn “nghị định thư gia nhập” Liên Minh của Phần Lan. Sau đó, đến lượt Phần Lan nộp các tài liệu xin gia nhập, qua đó chính thức trở thành thành viên thứ 31 của Liên Minh Đại Tây Dương.

Các sự kiện nói trên diễn ra trong một buổi lễ đầy ý nghĩa biểu tượng tại Bruxelles vào lúc 15g30 giờ địa phương (13g30 giờ quốc tế), nơi lá cờ Phần Lan mang hình chữ thập Scandinavia màu xanh lam trên nền trắng được kéo lên, giữa quốc kỳ Estonia và Pháp.

Ý nghĩa biểu tượng lớn nhất của sự kiện Phần Lan gia nhập NATO liên quan đến cuộc đối đầu giữa phương Tây và Nga vì tư cách thành viên NATO của quốc gia Bắc Âu này đã kết thúc thời kỳ trung lập mà Phần Lan quyết định từ năm 1944 để giữ hòa khí với Liên Xô.

Cuộc xâm lược Ukraina, thái độ khẳng định uy lực địa chiến lược của Matxcơva đã có tác dụng ngược lại với ý đinh ban đầu, vì kể từ nay, Nga phải chia sẻ 1.340 km biên giới mới với một quốc gia NATO, với việc Phần Lan được cả khối bảo vệ căn cứ theo Điều 5 của Hiệp Ước Bắc Đại Tây Dương.

Theo cùng một logic, vào hôm nay, các thành viên NATO có kế hoạch thảo luận về việc tăng chi tiêu quân sự dài hạn, một hệ quả địa chiến lược khác của cuộc xâm lược Ukraina.”

Về mặt địa lý chiến lược, với việc Phần Lan được kết nạp vào NATO, các nước vùng Baltic láng giềng của Nga sẽ có thêm bảo đảm về an ninh. Vốn chỉ có đường biên giới đất liền vỏn vẹn 65 km với các đồng minh ở phía nam, giờ đây, các quốc gia Baltic đã có được một đồng minh ở biên giới phía bắc của mình, ngay bên kia biển Baltic.

Xa hơn về phía bắc châu Âu cũng vậy, việc Phần Lan gia nhập NATO sẽ giúp củng cố tuyến phòng thủ ở vùng biên giới Na Uy-Nga, và nói chung là tăng cường trọng lượng của Liên Minh ở khu vực Bắc Cực chống lại cả Matxcơva lẫn Bắc Kinh.

Phải nói là bất chấp quan điểm trung lập của họ trong 79 năm qua, Phần Lan chưa bao giờ lơ là khả năng quân sự của mình. Quốc gia này hiện có một kho vũ khí đáng kể trên lục địa châu Âu, với khoảng 1.500 khẩu pháo, một trăm xe tăng Leopard 2. Nước này cũng có khoảng 50 máy bay chiến đấu F/A 18 Hornet và đã đặt mua hơn 60 chiếc F-35 của Mỹ. NATO cũng sẽ có thể trông cậy vào 19.000 binh sĩ và khoảng 280.000 quân dự bị của Phần Lan.